W tym wpisie
Przewóz pasażerów pojazdami oznakowanymi tablicami barwy pomarańczowej co do zasady jest zakazany. Przepisy dopuszczają jednak pewne wyjątki. Kim jest członek załogi pojazdu ADR oraz jakie przepisy należy w odniesieniu do niego uwzględnić? Na samym końcu wskazaliśmy na wyjątki od tego zakazu, ponieważ takie też mają miejsce.
Zakaz przewozu pasażerów
Zakaz przewozu pasażerów wprowadza się przepisami rozdziału 8.3.4 Umowy ADR, gdzie wskazano:
„W jednostkach transportowych przewożących towary niebezpieczne, poza członkami załogi pojazdu, nie powinni być przewożeni żadni pasażerowie.”
Członek załogi pojazdu ADR - kim jest?
Odpowiedź na powyższe pytanie znajdujemy w definicjach działu 1.2.1 Umowy ADR:
„Członek załogi pojazdu oznacza kierowcę lub osobę towarzyszącą kierowcy z przyczyn związanych z bezpieczeństwem, ochroną, szkoleniem lub czynnościami transportowymi.„
Z powyższego wynika, że członek załogi pojazdu ADR musi mieć jasno określoną rolę w procesie przewozu towarów niebezpiecznych. Przykładami takich sytuacji mogą być:
- obecność drugiego kierowcy w tzw. podwójnej obsadzie, konieczna ze względu ograniczeń wynikających z czasu pracy;
- przewóz towarów niebezpiecznych wymagających nadzorowania;
- przewóz towarów niebezpiecznych z użyciem wyposażenia koniecznego do zapewnienia bezpieczeństwa przewozu (wyszkolony personel konieczny w przypadku awarii systemu chłodzenia itd.);
- praktyki zawodowe dla nowych pracowników firmy transportowej, w której rolę członka załogi pojazdu ADR będzie pełnić doświadczony kierowca lub wewnętrzny szkoleniowec;
- pomoc przy załadunku i rozładunku (w wyjątkowych sytuacjach).
Wpis w dokumencie przewozowym
W sytuacji przewozu takiej osoby pojazdem ADR należy dokonać właściwego wpisu w dokumencie przewozowym, z którego jasno będzie wynikać tożsamość członka załogi oraz powód, dla którego obecność tej osoby jest konieczna z punktu widzenia realizowanego przewozu. Ponieważ każda kopia dokumentu przewozowego powinna być zgodna z oryginałem, o taki wpis należy zadbać już na etapie rozpoczęcia przewozu. Może to wymagać dodatkowych ustaleń z którymś z uczestników przewozu.
Dodatkowe wyposażenie
Część wyposażenia, które najczęściej nazywamy potocznie „skrzynką ADR”, jest przydzielana każdemu członkowi załogi pojazdu ADR. Firmy, które realizują transporty w podwójnej obsadzie, najczęściej wyposażają drugiego kierowcę w komplet wyposażenia, czyli drugą skrzynkę. Takie rozwiązanie jest prawidłowe, ale nie jest konieczne. Członek załogi powinien dodatkowo posiadać co najmniej poniższe wyposażenie:
- kamizelkę ostrzegawczą,
- przenośne urządzenie oświetleniowe (zgodne z właściwymi przepisami),
- parę rękawic ochronnych,
- ochronę oczu (np. okulary ochronne),
- oraz – w niektórych przypadkach – maskę ucieczkową.
Posiadanie dodatkowych zestawów wyposażenia może być wygodne. Należy jednak pamiętać o tym, że niektóre z jego elementów mogą ulegać przeterminowaniu – tak jak filtr maski ucieczkowej. W przypadku wydawania go członkowi załogi – jeśli maska jest konieczna – należy starannie zweryfikować wszystkie daty przydatności do użycia na każdym elemencie wyposażenia, którego dotyczy takie ograniczenie.
Jeśli członek załogi posługuje się innym językiem niż kierowca, przewoźnik powinien także wyposażyć go w instrukcje pisemne ADR w języku dla niego zrozumiałym.
Wymagane szkolenie
Członek załogi pojazdu ADR powinien być przeszkolony co najmniej w zakresie właściwym do swoich obowiązków i odpowiedzialności. Takie wymaganie wynika zarówno z przepisów rozdziału 8.2.3 Umowy ADR jak i art. 14 ustawy o przewozie towarów niebezpiecznych. W gruncie rzeczy powinno być to co najmniej tzw. szkolenie stanowiskowe. Wyjątek mogą stanowić osoby posiadające zaświadczenie ADR. Chociaż szkolenie stanowiskowe musi być udokumentowane na piśmie, w obowiązujących przepisach nie wskazano wymogu, by taka dokumentacja była przewożona przez członka załogi. Nie oznacza to oczywiście, że w przypadku kontroli służby nie będą prosić o przedstawienie takiej dokumentacji – firma zostanie wezwana do jej przedstawienia w ustalonym terminie i ustalony sposób.
Wyjątki od zakazu przewozu pasażerów
W przypadku przewozów realizowanych w oparciu o wyłączenia spod przepisów ADR, omawiany zakaz nie ma zastosowania. Może to dotyczyć na przykład takich popularnych wyłączeń jak towary niebezpieczne pakowane w ilościach ograniczonych (LQ) czy też 1.1.3.6.
Zarówno ten wpis jak i wszystkie treści zawarte na niniejszej stronie mają charakter tylko i wyłącznie ogólnoinformacyjny. Nie powinny być rozumiane jako doradztwo.