Czy wieziony na budowę olej napędowy to ADR?

27.01.2025

W tym wpisie

Czy wieziony na budowę olej napędowy to ADR? Co z innymi towarami niebezpiecznymi transportowanymi w tym samym celu?

W przepisach ADR bardzo jasno i czytelnie określono, do jakich sytuacji się one nie odnoszą. W rozdziale 1.1.3.1 zawarto Wyłączenia wynikające z charakteru operacji transportowych. W podpunkcie (c) można przeczytać, że przepisy zawarte w ADR nie mają zastosowania do (pogrubienie własne):

„przewozu towarów wykonywanego przez przedsiębiorstwa w przypadkach, gdy ma on charakter pomocniczy wobec ich zasadniczej działalności, np. dostaw na teren budów, zwrotów z terenów budów oraz dostaw lub zwrotów w związku z przeglądami, naprawami i konserwacją urządzeń, w ilościach nie większych niż 450 litrów na opakowanie, w tym na DPPL i opakowanie duże i w ramach maksymalnych ilości podanych w 1.1.3.6. Należy zastosować środki zapobiegające uwolnieniu się zawartości opakowań w normalnych warunkach przewozu. Niniejsze wyłączenie nie ma zastosowania do klasy 7.„

Przewóz wykonywany przez przedsiębiorstwa, o których mowa, w celu ich zaopatrzenia lub wewnętrznej i zewnętrznej dystrybucji, nie podlega temu wyłączeniu. Zobaczmy w takim razie, jak powyższa zasada odnosi się do oleju napędowego, oraz w jakim sensie nadal możemy mówić o tym, że olej napędowy to ADR.

Na co pozwala to wyłączenie

Jeśli prowadzisz firmę budowlaną i na terenie budowy wykorzystujesz np. ciężki sprzęt, możesz każdorazowo przewieźć olej napędowy w ilości do 450 litrów. W tabeli 1.1.3.6 ADR zawarto informacje o maksymalnych ilościach, które można przewieźć w taki sposób (pamiętając nadal o ograniczeniu do 450 litrów na opakowanie, np. bęben potocznie nazywany też beczką). Tabela w zasadzie dotyczy innego wyłączenia, o którym piszę tutaj, ale zdecydowano, że będzie stanowić punkt odniesienia także w tym przypadku.

Żeby sprawdzić, czy dany towar kwalifikuje się do takiego przewozu, należy odszukać go w Tabeli A. Następnie w kolumnie 15 odczytać kategorię transportową – w przypadku oleju napędowego jest to kategoria „3”. Kiedy udamy się do tabeli 1.1.3.6 zauważymy, że możemy przewieźć do 1000 litrów oleju napędowego, który przypisano do tej kategorii. Ponieważ jednak wyłączenie, które omawiamy, ogranicza ilości do 450 litrów na opakowanie, również w tym przypadku musimy podzielić 1000 litrów – sugerowane przez kategorię „3” – na opakowania o pojemności nieprzekraczającej 450 litrów.

olej napędowy to adr

Część numerów UN powtarza się w tabeli 1.1.3.6, jednakże nie jest to kompletna lista – brakuje na przykład UN 1202, czyli właśnie oleju napędowego. Dlatego jego kategorię transportową należy odczytać z Tabeli A (lub dowiedzieć się z tego wpisu, że jest to materiał 3 kategorii transportowej).

Jak przewieźć olej napędowy na budowę

Z wyżej wspomnianych przepisów dowiadujemy się o tym, że „należy zastosować środki zapobiegające uwolnieniu się zawartości opakowań w normalnych warunkach przewozu”. Oznacza to tyle, że jeśli do przewozu takiej ilości paliwa wybierzemy bęben (tzw. beczkę), powinien być on szczelnie zamknięty i zabezpieczony przed przewróceniem się, oraz przesuwaniem po przestrzeni ładownej. Należy przewozić go także w pozycji przewidzianej przez producenta, co ma na celu zminimalizowanie wycieku. Ponieważ mowa jest o „normalnych warunkach przewozu”, przy tak niewielkich ilościach nie bierze się pod uwagę wyjątkowych sytuacji. Przykładem może być tu rozszczelnienie w wyniku kolizji drogowej.

Generalnie dobrym pomysłem jest wykorzystywanie do przewozu oleju napędowego opakowań przeznaczonych do tego celu, nawet jeśli takiego wymagania w danej sytuacji nie znajdziemy wprost wskazanego w przepisach Umowy ADR. Mobilny pojemnik, taki jak na poniższym zdjęciu, jest dobrym rozwiązaniem, a jego pojemność wynosi 400 litrów, co jest zgodne z przytoczonym już przepisem.

olej napędowy to adr 1

Ponieważ tak realizowany przewóz w ogóle nie podlega pod przepisy ADR (inne, niż wskazane w tym wyłączeniu), pojazd, którym realizujemy przewóz, nie podlega żadnemu oznakowaniu. Sztuka przesyłki (np. kanister) również nie musi być oznakowana zgodnie z tymi przepisami.

Chociaż w niniejszym przykładzie omawiamy olej napędowy, wyłączenie to można zastosować do każdego innego towaru (jeśli w Tabeli A przypisano mu kategorię transportową inną niż „0”), oczywiście z uwzględnieniem ograniczeń ilościowych wynikających z przytoczonej już tabeli 1.1.3.6. W przypadku oleju napędowego ograniczenie ilościowe wyniosło 1000 litrów na pojazd (w opakowaniach nieprzekraczających 450 litrów), ale w przypadku niektórych materiałów niebezpiecznych może być to zaledwie 20 litrów na pojazd.

Jak nie można korzystać z tego wyłączenia

Ostatnie zdanie cytowanego wcześniej wyłączenia nie zezwala na przewóz tych towarów niebezpiecznych w celu „zaopatrzenia lub wewnętrznej i zewnętrznej dystrybucji”. W przypadku oleju napędowego oznaczałoby to, że ten sam przedsiębiorca nie może korzystać z niniejszego wyłączenia, kiedy zaopatruje swoją bazę. Przepis stanowi jasno, że nie jest to możliwe nawet wtedy, kiedy chodzi tylko i wyłącznie o wewnętrzną dystrybucję. Chociaż więc mogłoby się wydawać, że nadal stanowi to jedynie charakter pomocniczy wobec zasadniczej działalności, jest to niepoprawna interpretacja. W takiej sytuacji olej napędowy to ADR (w pełnym tego słowa znaczeniu).

Podobnie sprawa wygląda w przypadku przewozu gazu typu propan-butan na potrzeby prowadzonej działalności. Załóżmy sytuację, w której właściciel sklepu ogrzewa go wolnostojącym piecem gazowym. Dostarczenie butli z gazem do takiego miejsca we własnym zakresie, przy wykorzystaniu tego wyłączenia, nie jest możliwe, ponieważ stanowi działalność zaopatrzeniową. Oczywiście osoby prywatne mogą przewozić takie ilości gazu na własny użytek, ale nie może być to użytek z wykorzystaniem w prowadzonej działalności. O właściwych dla firm możliwościach przewozu takich gazów pisałem tutaj.

Wyłączenie wyklucza także przewożenie w ten sposób towarów należących do klasy 7, czyli materiałów promieniotwórczych. Nie sposób jednak pomylić się tutaj w stosowaniu tego wyłączenia. Zgodnie z tabelą 1.1.3.6 maksymalna ilość przewożonych towarów klasy 7 wynosi „0”.

Pamiętaj, że ostatecznie olej napędowy to ADR

Na całą sytuację nie można patrzeć w oderwaniu od właściwości fizykochemicznych oleju napędowego. Jak by nie patrzeć, olej napędowy to ADR – posiada przecież określone właściwości, które czynią go towarem niebezpiecznym, choć nie zawsze konieczne jest stosowanie wobec niego przepisów ADR. Proponuję patrzenie na taki przewóz w sposób, w którym uwzględnimy potencjalne zagrożenia. Oczywiście, nie warto utrudniać sobie życia, kiedy przepisy pozwalają na jego uproszczenie. Zachęcam do tego, żeby przewóz z uwzględnieniem takiego wyłączenia realizować z zachowaniem zdrowego rozsądku, który często wystarcza, by zapewnić należyte bezpieczeństwo.

Zarówno ten wpis jak i wszystkie treści zawarte na niniejszej stronie mają charakter tylko i wyłącznie ogólnoinformacyjny. Nie powinny być rozumiane jako doradztwo.

Zobacz też:

ZOBACZ TEŻ

Szkolenia stanowiskowe
Doradztwo ADR