W tym wpisie
Napełnianie opakowań ciekłymi materiałami niebezpiecznymi „pod korek” nie tylko jest niebezpieczne, ale także niedozwolone obowiązującymi przepisami ADR. Stopień napełnienia opakowań jest regulowany i można określić go dwiema metodami.
Powód, dla którego określa się stopień napełnienia opakowań
Właściwy stopień napełnienia opakowań pozwala na pozostawienie minimalnej wymaganej wolnej przestrzeni by zapewnić, że nie nastąpi ubytek cieczy, ani trwałe odkształcenie opakowania w wyniku powiększenia się objętości cieczy pod wpływem temperatury, która może wystąpić podczas przewozu. Chociaż mówimy o „ubytku cieczy”, zjawisko to może mieć charakter zarówno niewielkiej wycieku, jak i wyrwania zamknięcia, czy też rozerwania opakowania pod wpływem wzrostu ciśnienia. W zależności od wielu czynników może prowadzić to do zagrożenia zdrowia i życia ludzi.
Na podstawie temperatury wrzenia
Jeżeli przepisy odnoszące się do konkretnej klasy nie stanowią inaczej, to maksymalny stopień napełnienia opakowań w temperaturze 15 °C powinien być określony następująco:
Temperatura wrzenia danej substancji powinna być określona uznaną metodą. Najczęściej wystarczy odczytać wartość z karty charakterystyki substancji. Właściwości tego typu odczytujemy z sekcji 9.
Przytoczona na potrzeby tego wpisu substancja charakteryzuje się temperaturą wrzenia 86°C. Zgodnie z tabelą prezentowaną wcześniej oznacza to, że mieści się ona w przedziale od od 60°C (włącznie) do 100°C. Dlatego przedziału przypisano stopień napełnienia opakowania na poziomie 92% jego pojemności.
W naszym przykładzie oznaczałoby to, że gdybyśmy chcieli napełnić tą substancją 5 litrowy kanister w maksymalnym stopniu, mógłby pomieści on 4,6 litra tej substancji.
Gdybyśmy natomiast chcieli konieczne nadać w jednym opakowaniu 5 litrów tej przykładowej substancji, wymagałoby to od nas zastosowania opakowania o minimalnej pojemności około 5,5 litra.
Przy wykorzystaniu innych danych
Zastosowanie już przytoczonej metody w niektórych sytuacjach może być niemożliwe. W przepisach Umowy ADR wskazano również alternatywną metodę, którą określimy stopień napełnienia opakowań ADR:
Powyższy wariant na pierwszy rzut oka może się wydawać skomplikowany, ale przy zachowaniu ostrożności podczas kolejności wykonywania działań można sobie z nim sprawnie poradzić. Wynikiem, który uzyskamy korzystając z powyższego wzoru, również będzie maksymalny dopuszczalny stopień napełnienia opakowań.
Sprawdź dokładnie pojemność opakowania
Bez względu na to, którą metodą ustalimy stopień napełnienia opakowań ADR, żeby zrobić to poprawnie musimy znać precyzyjnie pojemność naszego opakowania. Stopień napełnienia obliczamy uwzględniając jego maksymalną pojemność, która może nie być wskazana na opakowaniu.
Zdarza się, że producenci opakowań projektując je uwzględniają określony stopień napełnienia. Na przykład może skutkować to tym, że opakowanie oznakowane pojemnością 10 litrów, w rzeczywistości ma pojemność ponad 11 litrów, co sprawia, że napełniając je 10 litrami cieczy uzyskamy stopień napełnienia na poziomie 90%.
Jednym ze sposobem ustalenia rzeczywistej pojemności wodnej opakowania jest sięgnięcie do dokumentacji technicznej dostarczanej przez producenta lub dystrybutora.
Weź pod uwagę potencjalne konsekwencje
Przekroczenie dopuszczalnego stopnia napełnienia opakowań jest poważnym naruszeniem przepisów ADR. Również w ustawie o przewozie towarów niebezpiecznych, w załączniku 1, znalazło się odniesienie do tego naruszenia, gdzie wskazano, że jest ono karane grzywną w wysokości 5000 zł.
W przypadku ustalenia, że do szkód doszło w wyniku naruszenia po stronie nadawcy/pakującego może okazać się również, że ubezpieczyciel odmówi pokrycia ich. Może prowadzić to także do odpowiedzialności cywilnej lub (w skrajnych przypadkach) karnej.
Dlatego personel pracujący przy nadawaniu, pakowaniu czy załadunku powinien odbyć szkolenie stanowiskowe, którego częścią musi być wiedza nie tylko o ocenie stanu technicznego opakowań, wymaganych badaniach, dopuszczonych okresów użytkowania, ale także dopuszczalnych stopniach napełnienia.
Zarówno ten wpis jak i wszystkie treści zawarte na niniejszej stronie mają charakter tylko i wyłącznie ogólnoinformacyjny. Nie powinny być rozumiane jako doradztwo.