W tym wpisie
Wydawane co roku przez IATA Lithium Battery Guidance Document (Wskazówki dotyczące baterii litowych) w aktualnej edycji (2024) informuje o nadchodzących zmianach w zakresie transportu lotniczego baterii litowych. Zmiany te są związane przede wszystkim z tzw. State of Charge (stopień naładowania). Sprawdź najważniejsze nachodzące zmiany w transporcie lotniczym baterii litowych.
Źródło zmian
Źródłem nadchodzących zmian są przepisy ICAO, które w nadchodzących na lata 2025-2026 edycjach wprowadzają istotne zmiany w Instrukcjach Technicznych, które stanowią podstawowy zbiór przepisów regulujących transport lotniczy towarów niebezpiecznych.
Nadchodzące zmiany w transporcie lotniczym baterii litowych są spowodowane przede wszystkim tym, że liczba niebezpiecznych incydentów oraz zdarzeń z ich udziałem rośnie z roku na rok – i to mimo wciąż zaostrzających się przepisów, które powinny mieć pozytywny wpływ na bezpieczeństwo.
Jednym z czynników, który wpływa na sytuację, jest zapewne niezwykle dynamicznie rosnący rynek baterii litowych oraz urządzeń nimi zasilanych. Najczęściej dotyczy to innych dróg transportu (drogowego, kolejowego i morskiego), ale ma to też wpływ na wielkość wolumenu takich przesyłek w transporcie lotniczym.
Kluczowe nadchodzące zmiany w transporcie lotniczym baterii litowych
Transport baterii litowych w lotnictwie przechodzi ważne zmiany, które wejdą w życie od 1 stycznia 2026 roku. Od tej daty, baterie litowe pakowane z urządzeniami będą musiały być oferowane do transportu lotniczego w obniżonym stanie naładowania (SoC). Obecnie wymóg ten dotyczy jedynie baterii wysyłanych samodzielnie, ale od 2025 roku będzie dotyczył również baterii pakowanych z urządzeniami. Wprowadzenie tych zmian ma na celu zwiększenie bezpieczeństwa transportu lotniczego, zmniejszając ryzyko incydentów związanych z przegrzewaniem się baterii.
Kalendarium zmian
- 1 stycznia 2025: Zalecenie, aby baterie pakowane z urządzeniami (ponad 2,7 Wh) miały SoC nieprzekraczający 30%.
- 1 stycznia 2026: Obowiązkowe wymaganie, aby baterie pakowane z urządzeniami (ponad 2,7 Wh) miały SoC nieprzekraczający 30%.
Co jeszcze się zmieni
Wraz z 1 stycznia 2025 roku przewidziano pojawienie się nowych pozycji w wykazie towarów niebezpiecznych:
UN 3556 – pojazdy zasilane bateriami litowo-jonowymi;
UN 3557 – pojazdy zasilane bateriami litowo-metalowymi;
UN 3558 – pojazdy zasilane bateriami sodowo-jonowymi.
Pozycja przewidziana dla pojazdów zasilanych bateryjnie już istnieje, ale uznano, że wymaga pewnych zmian i doprecyzowania. Dlatego przewidziano okres przejściowy do 31 marca 2025, do którego nadal będzie możliwe nadawanie takich pojazdów po pozycją UN 3171 Pojazdy zasilane bateryjnie.
Zmiany w transporcie lotniczym baterii zakładają tutaj pewne zaostrzenie wraz z nadejściem 1 stycznia 2026 roku. Będzie miało to związek z ograniczeniem SoC (stopnia naładowania baterii) także w odniesieniu do baterii montowanych w pojazdach zasilanych bateryjnie. Szczegóły są uzależnione od pojemności baterii i jak to zazwyczaj bywa w tych przepisach wartością graniczną jest 100 Wh. Na końcu wpisu znajduje się link do strony IATA, na której można pobrać także omawiany dokument i sprawdzić szczegóły.
W tym miejscu warto również dodać, że w myśl omawianych przepisów pojazdy zasilane bateryjnie to nie tylko samochody, ale ze względu na wolumen, będą to przede wszystkim hulajnogi elektryczne, rowery czy wózki stanowiące pomoc dla osób niepełnosprawnych, a także szereg innych urządzeń, które cały czas są wprowadzane na rynek. Nawet, gdy przepisy nie zdążą ująć jakiegoś rodzaju urządzeń w definicji pojazdu zasilanego bateryjnie, lub istnieją uzasadnione wątpliwości co do tego, czy jest to pojazd czy nie, przepisy przewidują także urządzenia zasilane bateryjnie. Dla bezpieczeństwa transportu kluczowe jest nieignorowanie faktu, że urządzenie – bez względu na jego rodzaj – zawiera baterię litową.
Wyjątki
Tak jak do tej pory w odniesieniu do baterii, których stopień naładowania był ograniczony do 30% przewidywano możliwość zwrócenia się do właściwej władzy o dopuszczenie do transportu baterii przekraczających wymagany SoC, tak też zmiany w transporcie lotniczym baterii zakładają, że we wszystkich nowych przypadkach obłożonych tym ograniczeniem, możliwe będzie wystąpienie o taką zgodę.
Tak jak dotychczas zgody udzielać będzie właściwa władza kraju nadawcy oraz operatora (co w wielu przypadkach będzie wymagało uzyskania zgody wraz z określonymi warunkami od dwóch różnych władz). Przepisy określają jedynie minimalne wymagania w przypadku udzielania takich specjalnych zezwoleń, dlatego w różnych krajach zezwolenia te mogą różnić się od siebie. Oznacza to też oczywiście, że mogą w ogóle nie być wydawane.
Podsumowanie
Zmiany te będą miały wpływ na Instrukcje Pakowania zawarte w IATA DGR. Aktualnie jednak nie jest możliwe przybliżenie wszystkich szczegółów, które będą odnosić się do nowych przepisów – konieczne jest poczekanie na nową edycję przepisów DGR.
Prognozuje się, że zmiany te będą miały negatywne skutki na żywotność baterii, ponieważ znacznie częściej wymaganie obniżonego SoC będzie grozić wyładowaniem się baterii do zera, co znacząco zmniejsza pojemność takiego urządzenia.
Zarówno ten wpis jak i wszystkie treści zawarte na niniejszej stronie mają charakter tylko i wyłącznie ogólnoinformacyjny. Nie powinny być rozumiane jako doradztwo.