W tym wpisie
Co do zasady, kontrole Inspekcji Transportu Drogowego prowadzone na drogach, kończą się wydaniem protokołu z kontroli, a następnie w ciągu najczęściej kilku dni otrzymujemy pismo informujące nas o wszczęciu postępowania. W jednym przypadku ITD może oczekiwać zadeponowania środków w wysokości kar przewidzianych za naruszenia od razu. Kiedy pojawia się kaucja ITD? Jaka jest droga do jej odzyskania?
Firmy zarejestrowane za granicą
W ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (Dz. U. z 2024 r. poz. 728, 731), art. 94, wskazano tryb postępowania wobec zagranicznych podmiotów mających siedzibę w krajach, z którymi Polska nie jest związana właściwą umową. Ze względu na położenie Polski najczęściej dotyczy to podmiotów zarejestrowanych w Ukrainie i Białorusi. W wyniku stwierdzenia naruszeń podczas kontroli takiego podmiotu pracownik przeprowadzający kontrolę pobiera kaucję w wysokości odpowiadającej przewidywanej karze pieniężnej.
Kaucja ITD może być pobrana zarówno w formie gotówkowej, jak i bezgotówkowej, przy czym uiszczenie jest bezgotówkowo, za pomocą karty płatniczej, wiąże się także z dodatkowymi kosztami obsługi tej płatności. W ustawie wyraźnie wskazano, że koszty płatności pokrywa bezzwrotnie kontrolowany podmiot.
Ustawodawca przewidział także, by opisać sposób przechowywania środków. Kaucja ITD przechowywana jest na nieoprocentowanym rachunku, co w przypadku wysokiej inflacji może powodować szybki spadek wartości tych środków.
Kaucja ITD może być zwrotna
Pobranie przez ITD kaucji nie jest równoznaczne z wydaniem decyzji o ukaraniu przewoźnika. Jest to jedynie forma zabezpieczenia mająca na celu zagwarantowanie egzekucji należności w przypadku zagranicznych podmiotów.
Jak odzyskać kaucję wpłaconą ITD
Wpłacenie kaucji jest podstawą do zwolnienia pojazdu. Następnie przebieg postępowania wygląda dokładnie tak samo jak w przypadku krajowych podmiotów:
- w ciągu kilku dni od kontroli otrzymujemy pismo informujące o wszczęciu postępowania, w którym wskazuje się także na przysługujące nam możliwości w związku z zaistniałą sytuacją; na tym etapie mamy do 7 dni na złożenie wyjaśnień, które mogą wpłynąć na wydanie decyzji o nienałożeniu kar (choć zdarza się to niezwykle rzadko);
- po złożeniu wyjaśnień WITD informuje nas pisemnie o podjętej decyzji administracyjnej; jeśli nakłada się karę, mamy do 14 dni na złożenie odwołania od tej decyzji;
- odwołanie kieruje się do GITD; w przypadku gdy decyzja GITD również jest negatywna, mamy do 30 dni na zaskarżenie jej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
W przypadku pozytywnego rozpatrzenia wyjaśnień lub odwołania na którymkolwiek z etapów, do zwrotu kaucji dojdzie w terminie w terminie 7 dni od dnia doręczenia decyzji o uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności decyzji o nałożeniu kary pieniężnej albo doręczenia orzeczenia sądu administracyjnego o uchyleniu lub stwierdzeniu nieważności takiej decyzji.
Pamiętaj, że kierowca może wnieść uwagi do protokołu kontroli
Kaucja ITD zostanie pobrana bez względu na to, czy protokół będzie zawierał uwagi kierowcy czy nie. Uwagi te jednak mogą pomóc w procesie składania wyjaśnień lub odwołań od decyzji o nałożeniu kary. Brak uwag czy zastrzeżeń kierowcy nie musi być znaczącym problemem, jeśli jednak będziesz pamiętać o tym, by kierowca to zrobił – nawet w swoim ojczystym języku – może być to pomocne. Wzór formularza protokołu kontroli przewiduje pole „Oświadczenie osoby kontrolowanej” i to właśnie w tym miejscu możliwe jest wniesienie uwag. Nie muszą mieć one żadnej szczególnej formy, ani powoływać się na jakiekolwiek przepisy. Tym samym zastrzeżenia mogą przyjąć formę zdania: „Nie zgadzam się ze sposobem przeprowadzenia kontroli oraz jej wynikami w formie wskazanych naruszeń.”
Zarówno ten wpis jak i wszystkie treści zawarte na niniejszej stronie mają charakter tylko i wyłącznie ogólnoinformacyjny. Nie powinny być rozumiane jako doradztwo.