W tym wpisie
Sprawozdanie roczne ADR to obowiązek nałożony przez Ustawę o przewozie towarów niebezpiecznych. Wzór takiego sprawozdania dostarcza Rozporządzenie Ministra transportu, budownictwa i gospodarki morskiej z dnia 14 sierpnia 2012 r. w sprawie formularza rocznego sprawozdania z działalności w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych oraz sposobu jego wypełniania. 2 czerwca 2022 roku nastąpiły pewne zmiany w tym zakresie, dlatego zaktualizowałem ten wpis.
Sprawozdanie roczne ADR jest proste w przygotowaniu, a jego złożenie, wbrew pozorom, nie musi oznaczać podstawy do przeprowadzenia kontroli. Pamiętaj, że przygotowaniem sprawozdania zajmuje się doradca ADR wspierający przedsiębiorstwo. Rok 2022 zbliża się ku końcowi, a takich kwestii nie warto pozostawiać na ostatnią chwilę. Dlatego jeśli chciałbyś poznać dodatkowe szczegóły w tym zakresie, zapraszam do kontaktu.
Sprawozdanie roczne ADR. Wzór
Wspomniane wcześniej rozporządzenie – uwzględniając już zmiany wprowadzone w 2022 roku – ustanawia następujący wzór dla sprawozdania:
Jest to część ogólna sprawozdania. Dodatkowo należy przygotować odpowiednią część dodatkową, właściwą dla rodzaju wykonywanego transportu. W naszym przypadku będzie to Część A dotycząca transportu drogowego:
Kto musi złożyć sprawozdanie roczne ADR
Taki obowiązek dotyczy zarówno przewoźnika, jak i rozładowcy, załadowcy, pakującego, napełniającego (w przypadku cystern), a od 2023 roku będzie dotyczyć także nadawców. Co do zasady, złożenie sprawozdania jest wymagane, gdy przewóz dotyczył towarów niebezpiecznych przewożonych w ilościach w stosunku do których konieczne było oznakowanie pojazdu tablicami barwy pomarańczowej. Oznacza to, że nawet jeśli realizowałeś taki przewóz tylko raz w roku, lub też przynajmniej raz nadawałeś towar niebezpieczny (jednocześnie występując w roli załadowcy), którego przewóz odbywał się pojazdem oznakowanym tablicami barwy pomarańczowej, powinieneś złożyć sprawozdanie roczne ADR.
Kto nie musi składać rocznego sprawozdania ADR
Wspomniane na samym początku wpisu Rozporządzenie informuje, że sprawozdanie roczne ADR nie obejmuje towarów niebezpiecznych:
- których przewóz odbywał się w całości poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
- zawartych w próżnych nieoczyszczonych: opakowaniach, cysternach, kontenerach i pojazdach,
- w ilościach mniejszych niż określone odpowiednio w ADR, RID lub ADN.
Warto zwrócić uwagę na to, co wynika z z powyższych podpunktów jeśli chodzi o kwestię wyznaczenia doradcy ADR. Pomimo, że w pierwszym przypadku nie składa się sprawozdania, obowiązek wyznaczenia doradcy ADR pozostaje. W takiej sytuacji nie jest on regulowany Ustawą, a Umową ADR. Natomiast w trzecim przypadku nie ma obowiązku wyznaczenia doradcy ADR, ponieważ przewóz odbywa się w oparciu o konkretne wyłączenia – Limited Quantity, Excepted Quantity, a ostatnio także 1.1.3.6 po korzystnej na rzecz uczestników przewozu interpretacji.
Co jest konieczne
Ustawa o przewozie towarów niebezpiecznych jasno określa:
„Art. 16. 1. Uczestnik przewozu towarów niebezpiecznych jest obowiązany:
1) wysłać jeden egzemplarz rocznego sprawozdania z działalności tego uczestnika, w zakresie przewozu towarów niebezpiecznych oraz czynności z nim związanych, zwanego dalej „rocznym sprawozdaniem”, w terminie do dnia 28 lutego każdego roku następującego po roku, którego dotyczy sprawozdanie, odpowiednio:
a) wojewódzkiemu inspektorowi transportu drogowego właściwemu ze względu na siedzibę lub miejsce zamieszkania uczestnika przewozu towarów niebezpiecznych – w zakresie przewozu drogowego towarów niebezpiecznych,
(…)
2) przechowywać drugi egzemplarz rocznego sprawozdania w swojej siedzibie przez okres 5 lat od dnia jego wysłania.”
Co grozi za brak sprawozdania
Tę kwestię również reguluje ustawa o przewozie towarów niebezpiecznych. Nieprzesłanie sprawozdania w ustawowo określonym terminie (tak jak wskazano powyżej), wiąże się z następującymi karami, jeśli od ustawowo określonego terminu do dnia przesłania sprawozdania:
- nie upłynęło 14 dni – 200 złotych;
- upłynęło co najmniej 14 dni – 2000 złotych;
- upłynęły co najmniej 3 miesiące – 5000 złotych.
Doradcy zazwyczaj rzetelnie informują ile potrzebują czasu na przygotowanie sprawozdania. Dlatego warto współpracować z nimi w tym zakresie. Przesłanie koniecznych informacji w ostatniej chwili (np. na dwa tygodnie przed ostatecznym terminem) może wiązać się z opóźnieniem. Należy wziąć pod uwagę to, że doradca zazwyczaj musi przygotować więcej takich sprawozdań, a termin dla każdego jest taki sam. Dlatego najlepszą praktyką jest przygotowywanie niezbędnych dokumentów już pod koniec roku czy zaraz z początkiem następnego.
Czy sprawozdanie stanowi podstawę do kontroli
Nie. Celem tworzenia sprawozdań jest prawdopodobnie zbieranie informacji o podmiotach, które zajmują się towarami niebezpiecznymi. Dlatego większość doradców postrzega takie sprawozdanie jako świadectwo tego, że dany podmiot korzysta z usług doradcy. I to wszystko.
W ramach świadczonych przeze mnie usług zajmuję się także przygotowywaniem sprawozdań rocznych. W niektórych przypadkach wliczam koszt przygotowania sprawozdania w koszt doradztwa. Zapraszam do zapoznania się z ofertą.
Zarówno ten wpis jak i wszystkie treści zawarte na niniejszej stronie mają charakter tylko i wyłącznie ogólnoinformacyjny. Nie powinny być rozumiane jako doradztwo.