Umowa ADR zawiera kilka popularnych wyłączeń. Wśród nich mamy właśnie LIMITED QUANTITY, lub – w języku polskim – ILOŚCI OGRANICZONE. Jest to zupełnie inny rodzaj wyłączenia, dość często mylony lub traktowany zamiennie (całkowicie błędnie) z wyłączeniem 1.1.3.6. Wyłączenie LIMITED QUANTITY daje możliwość przewiezienia niektórych towarów jako niepodlegających pewnym wymaganiom ADR. Mamy taką możliwość tylko dla części towarów i tylko w określonych warunkach. Kluczowe są ograniczone ilości na opakowanie wewnętrzne oraz zastosowanie opakowania zewnętrznego. Na czym więc polega korzystanie z LIMITED QUANTITY? Weźmy na warsztat UN 3140, czyli ALKALOIDY CIEKŁE I.N.O.
Chcąc stosować to wyłączenie, konieczne jest korzystanie z Umowy ADR, dlatego rozważ pobranie aktualnie obowiązujących przepisów ADR. Możesz to zrobić na końcu tego wpisu poniżej.
Limited Quantity - wymagania ogólne
Spójrz na poniższy wycinek Tabeli A Umowy ADR. Omawiając podstawowe wymagania wobec Limited Quantity od razu zaczniemy odnosić się do konkretnych przykładów.
Prawidłowa nazwa przewozowa dla UN 3140 to ALKALOIDY CIEKŁE I.N.O. lub SOLE ALKALOIDÓW CIEKŁE I.N.O. Aby ustalić możliwość skorzystania z wyłączenia LIMITED QUANTITY (zapisywanego skrótowo jako LQ) udaj się do kolumny 7a w Tabeli A. Kolumna ta nosi tytuł Ilości ograniczone i to z niej odczytujemy konkretne wielkości. W naszym przypadku jest to 5 litrów. Oznacza to, że jeśli chcemy skorzystać z tego wyłączenia, maksymalna pojemność opakowania wewnętrznego nie może przekroczyć 5 litrów.
Pomińmy w tym miejscu kwestię doboru odpowiedniego opakowania wewnętrznego, ponieważ najczęściej jest to rola producenta. Oczywiście nie oznacza to, że jako nadawca takiego towaru niebezpiecznego nie mamy obowiązku upewnić się, że opakowanie wewnętrzne zostało odpowiednie dobrane, ale żeby nie wydłużać tego wpisu, idziemy dalej.
W kwestii opakowań zewnętrznych wybór przedstawia się następująco:
- karton, skrzynia drewniana, z tworzywa sztucznego itp., przy czym waga brutto sztuki przesyłki nie może przekroczyć 30 kg (3.4.2);
- taca transportowa (np. paleta) obciągnięta folią, przy czym waga brutto sztuki nie może przekroczyć 20 kg (3.4.3).
Uwaga! Mówiąc o sztuce przesyłki mamy na myśli opakowanie zewnętrzne zawierające opakowania wewnętrzne. Nie jest to zatem ograniczenie co do wielkości całego ładunku. Korzystając z tego wyłączenia możemy nadawać czy przewozić tony danego towaru niebezpiecznego, o czym powiemy dalej.
Jak oznakować przesyłkę LIMITED QUANTITY?
Korzystając z tego wyłączenia, nie oznaczamy opakowań wewnętrznych. Oznakowaniu podlega tylko opakowanie zewnętrzne każdej sztuki przesyłki. Stosuj znak zgodny ze wzorem przedstawionym obok, o wymiarze 100×100 mm.
Jeśli zamierzamy użyć opakowania zbiorczego, na przykład umieścić tak oznakowane kartony na palecie, należy zastosować przepis 3.4.11. Wymaga on, że jeśli oznakowania reprezentatywne dla wszystkich towarów niebezpiecznych nie są widoczne, należy oznakować taką paletę napisem „OPAKOWANIE ZBIORCZE” oraz umieścić na nim raz jeszcze znak dla ILOŚCI OGRANICZONYCH (LIMITED QUANTITY). Jeśli taki transport będzie realizowany w całości lub w części za granicą, to na takiej palecie musi pojawić się napis „OPAKOWANIE ZBIORCZE” w odpowiednim języku obcym (lub np. w języku angielskim, tj. „OVERPACK”).
Jeśli przewożony towar jest w stanie ciekłym, na opakowaniu zewnętrznym sztuki przesyłki umieszczamy dodatkowo strzałki kierunkowe po dwóch przeciwległych stronach sztuki przesyłki. Jeśli paletyzujemy taką przesyłkę (stosując opakowanie zbiorcze), strzałki umieszczamy także na palecie. Mogą wyglądać następująco:
Umowa ADR nie ma szczególnych wymagań w stosunku do wymiarów strzałek, w przeciwieństwie do przepisów w transporcie lotniczym. Zarówno znaki Limited Quantity oraz strzałki kierunkowe kupisz w naszym Sklepie.
Jakie są ograniczenia ładowania na pojazd towarów przewożonych jako LIMITED QUANTITY?
Takie ograniczenia, związane z samym tym wyłączeniem nie istnieją, ale przy przekroczeniu pewnych ilości trzeba spełnić dodatkowe wymaganie. Jeśli na jednostkę transportową załadowano więcej niż 8 ton brutto towarów zapakowanych w ilościach ograniczonych, pojazd należy oznakować z przodu i z tyłu znakiem, którego wzór wskazano powyżej.
W gruncie rzeczy jest to ten sam znak, którym oznaczamy opakowania zewnętrzne przesyłek LIMITED QUANTITY. Zmieniają się jedynie wymiary oznakowania – powinny wynosić 250 x 250 mm (w przypadku znaków na opakowania zewnętrzne wynoszą one 100 x 100 mm). Jest to wymaganie, które przede wszystkim powinien spełnić przewoźnik. Jako nadawca jesteśmy jednak zobowiązani poinformować go o ilości załadowanych towarów niebezpiecznych w Ilościach ograniczonych.
Warto pamiętać także, że do tak oznakowanych jednostek transportowych ma zastosowanie przepis 8.6.4, a więc zaczynają obowiązywać ograniczenia przejazdu przez tunele, a o tym, jak je stosować, piszę tutaj.
Procedura korzystania z wyłączenia LIMITED QUANTITY
Wyszukujemy w Tabeli A interesujący nas numer UN i w kolumnie 7a sprawdzamy maksymalną wielkość opakowania wewnętrznego (jeśli pojawia się „0” zastosowanie tego wyłączenia nie jest możliwe).
Dobieramy odpowiednie opakowania wewnętrzne oraz zewnętrzne w taki sposób, aby w żadnym przypadku nie przekroczyć wyżej opisanych limitów.
Znakujemy odpowiednio sztukę przesyłki oraz paletę (jeśli stosujemy opakowanie zbiorcze).
Przykład - UN 3140
Załóżmy, że producent dostarcza wyżej wspomniany produkt w opakowaniach wewnętrznych o pojemności 1 litra. Znaleźliśmy producenta, który dostarcza tanie, niecertyfikowane opakowania zewnętrzne, w postaci kartonu, do butelek o tej pojemności. Ustaliliśmy, że karton mieszczący 16 butelek nas satysfakcjonuje. Jego wymiar jest tak dobrany, że ta ilość butelek swobodnie się w nim mieści, ale nie ma też możliwości zmiany pozycji (przewrócenia się w kartonie). Po spakowaniu zważyliśmy sztukę przesyłkę (pojedynczy karton z 16 butelkami) – waga brutto wyniosła 19 kg. Mieścimy się więc spokojnie w limicie 30 kg, przewidzianym w 3.4.2. Pozostaje nam umieścić na opakowaniu znak wskazany powyżej oraz strzałki kierunkowe po dwóch przeciwległych stronach przesyłki. Nasza sztuka przesyłki mogłaby wyglądać następująco:
Raz jeszcze warto przypomnieć, że jeśli wymagane są strzałki kierunkowe (jak na grafice powyżej), muszą być one umieszczone po dwóch przeciwległych stronach przesyłki.
Najważniejsze zalety wyłączenia LIMITED QUANTITY
Organizowany z uwzględnieniem tego wyłączenia transport jest tańszy. Przedsiębiorca nie musi wyznaczać doradcy ADR. Kierowca nie musi posiadać uprawnień ADR. Dodatkowo nie ma konieczności stosowania certyfikowanych opakowań, co znacząco obniża koszty przygotowania przesyłki.
Co więcej, w przeciwieństwie do wyłączania 1.1.3.6, w tym wypadku przewoźnika nie obowiązuje nawet posiadanie gaśnicy o minimalnej pojemności 2 kg (jest to plus w zasadzie tylko w przypadku przewozów pojazdami o DMC do 3,5 t, należy bowiem pamiętać, że Umowa ADR nie jest jedynym aktem, który wymaga wyposażenia pojazdu w gaśnicę o określonej pojemności).
Przypominam również, że gdy na jednostkę transportową załadowano mniej niż 8 ton towaru niebezpiecznego jako LQ, nie obowiązują ograniczenia przewozu przez tunele ani wymaganie oznakowania pojazdu znakami dla Ilości ograniczonych.
Szkolenie stanowiskowe
Pomimo tego, że ADR nie wymaga od nas w tej sytuacji dokumentu przewozowego, nadal obowiązują inne umowy, chociażby konwencja CMR. Z drugiej strony ADR wymaga, żeby przed rozpoczęciem przewozu poinformować kierowcę w udokumentowany sposób o masie brutto ładunku LQ. W praktyce oznacza to, że przygotowanie listu przewozowego zawierającego masę brutto załadowanych towarów jest konieczne. Nie ma jednak konieczności umieszczania na nim jakichkolwiek zapisów typu „LIMITED QUANTITY”.
Sytuacja może zmienić się jednak, kiedy część transportu będzie odbywać się drogą morską. Może tak być chociażby w przypadku jakiejkolwiek przeprawy promowej z lub do Wielkiej Brytanii. W przypadku tej części transportu obowiązują przepisy IMDG CODE. Właśnie dlatego armator będzie wymagać od kierowcy listu przewozowego między innymi ze wskazaniem, że wieziony towar podlega wyłączeniu LIMITED QUANTITY. Dodatkowo kierowca zostanie zobowiązany do oznakowaniu jednostki transportowej odpowiednimi znakami.
Tak jak w przypadku każdego innego wyłączenia, korzystanie z LIMITED QUANTITY nabiera sensu dopiero wtedy, kiedy przeszkolimy personel. Pracownicy nabierają wtedy biegłości, która przekłada się na realne korzyści dla firmy – jest tak chociażby w przypadku spedytorów. Jeśli jako przedsiębiorca planujesz lepiej wykorzystać to wyłączenie, praktyczne może okazać się przeszkolenie personelu w tym zakresie. Co więcej, zgodnie z obowiązującymi przepisami takie szkolenie jest obowiązkowe.
Trzeba też pamiętać o tym, że umowa ADR wymaga, by kierowca realizujący taki przewóz także był odpowiednio przeszkolony. Musi on przecież wiedzieć, czy, kiedy i jak stosować ograniczenia przewozu przez tunele. Samo szkolenie stanowiskowe musi zostać udokumentowane. Chętnie zajmę się przeprowadzeniem takiego szkolenia – zapraszam do niezobowiązującej rozmowy, chociażby przez stronę Kontakt.
Zarówno ten wpis jak i wszystkie treści zawarte na niniejszej stronie mają charakter tylko i wyłącznie ogólnoinformacyjny. Nie powinny być rozumiane jako doradztwo.